Kultura polska
Od początku swego istnienia, duży wkład w dziedzictwo Twierdzy Modlin mieli także Polacy. Roboty fortyfikacyjne za czasów napoleońskich nadzorowali polscy inżynierowie wojskowi, jak choćby Ignacy Prądzyński. Twierdza Modlin odgrywała też ważną rolę w istotnych dla polskiej historii wydarzeniach. Wspomnieć należy m.in. Powstanie Listopadowe, kiedy to forteca znalazła się w rękach powstańców i była wsparciem dla armii polskiej. Wtedy też prowadzono prace fortyfikacyjne pod kierownictwem Augusta Szulca i komendanta Twierdzy, Ignacego Ledóchowskiego. Wyeliminowano wówczas błędy popełnione przez francuskich projektantów. Ogromne nadzieje pokładano w twierdzy także w planach Powstania Styczniowego. Niestety spisek przejęcia znajdujących się tu składów amunicji został wykryty. Co ciekawe, wielka rozbudowa rosyjska twierdzy przez inż. gen. Iwana Dhena odbywała się według wskazań pozostawionych przez Ignacego Prądzyńskiego oraz przy udziale inżynierów polskiego pochodzenia.
Okres polski w Twierdzy Modlin rozpoczął się z końcem I wojny światowej, kiedy to załoga niemiecka została rozbrojona przez grupę polskich żołnierzy. Władzę przejęło wojsko polskie, a komendantem Twierdzy Modlin został płk Edward Malewicz.
Niedługo po zakończeniu I wojny światowej fortecę czekał kolejny ważny sprawdzian. Wybuchła wojna polsko – bolszewicka.
Po zakończeniu walk, pomimo zniszczeń wojennych, Modlin nadal był ważnym garnizonem wojskowym, a także odgrywał znaczącą rolę jako ośrodek szkolnictwa wojskowego. Mieściły się tutaj: Korpus Kadetów, Szkoła Podchorążych Broni Pancernych, Centrum Wyszkolenia Saperów. Stacjonowały jednostki piechoty, saperskie, inżynieryjne. 8 listopada 1918 roku dekretem Józefa Piłsudskiego powołano do życia Polską Marynarkę Wojenną, a jej pierwszym portem była właśnie Twierdza Modlin. Powstała tu również stocznia, gdzie budowano mniejsze jednostki pływające.
W okresie międzywojennym zmieniono status twierdzy na obóz warowny. Prace budowlane ograniczały się do konserwacji obiektów i wzmacniania fortów. Wtedy też powstała elektrownia, którą w 1924 r. uruchomili żołnierze Batalionu Elektrotechnicznego oraz wybudowano kilka bloków mieszkalnych dla wojskowych. Dawny sobór rosyjski przemianowano na świątynię rzymskokatolicką. Tuż przed II wojną światową wybudowano schrony bojowe.
We wrześniu 1939 roku modlińska forteca stała się ważnym przyczółkiem obronnym Warszawy. Broniło jej 17 tys. żołnierzy. Po bohaterskich walkach Twierdza Modlin poddała się dopiero 29 września, dzień po kapitulacji Warszawy.
Po II wojnie światowej w twierdzy stacjonowało kilka tysięcy żołnierzy, wtedy też wiele obiektów zostało rozebranych, w tym kościół na terenie koszar. Rozpoczęto budowę lotniska wojskowego. W 1958 roku utworzono tu elitarną Wyższą Szkołę Pilotów, która wyszkoliła tysiące lotników. Po modlińskim niebie latali też piloci z 45. Lotniczej Eskadry Doświadczalnej. Dziś latają tu samoloty, których portem jest Mazowiecki Port Lotniczy Warszawa-Modlin - lotnisko cywilne, powstałe na bazie dawnego lotniska wojskowego.
Z początków XX w. pozostały w Twierdzy cmentarz forteczny – najprawdopodobniej założony przez Niemców (pierwszy nagrobek pochodzi z 1915 roku). Potem wykorzystywany na miejsce pochówku ofiar walk 1914-1939, a także poległych w czasie II wojny światowej. W nekropolii chowano też członków rodzin żołnierzy garnizonu.
